De vooruitblikken lezend komt de gedachte van een cyclus op. De cyclus van de christelijke feest- en gedenkdagen, maar ook van het leven zelf. Met juichen tegenover kruisigen, opstaan en vallen, dood en leven, dorre aarde en nieuw groeiend leven, bevrijding na slavernij, verdriet tegenover blijdschap. De drie weken buiten vertellen de cyclus van de natuur, een natuur die laat zien dat alles weer terugkomt met mooie kleuren tegenover de zwarte rookwolken van bombardementen in Oekraïne. Al deze ‘tegenovers’ woelen in ons gemoed en zijn voelbaar in de diensten met gesproken en gezongen woorden, met de momenten van niet-spreken en niet-zingen als zogenaamde witregels in een boek. Zo zoeken wij naar de essentie van het leven in een weg van liefde en geloof, een drietal dat niet zonder elkaar kan.
Zondag 20 maart
“Het zijn afschuwelijke tijden”, zo klinkt het op 20 maart, maar ook dat het door alle eeuwen heen al zo vaak zo is geweest. “Altijd weer vrede na oorlog” (hier is de gedachte van een cyclus ongemakkelijk). De bijbel reikt ons een levensweg aan. Een mens kan God niet denken. In de joodse godgeleerdheid is God absoluut ondenkbaar en dit is in de joodse liturgie verankerd. Zelfs de engelen weten niet waar God zich bevindt. Het is beter te zwijgen, jezelf te zijn en doen wat in de geschriften staat. God is het mysterie van het ‘zijn’. Ons rationele hoofd kent het bereikbare, het zichtbare, de eindigheid. Het gelovige hart mag zich overgeven aan de ontmoeting met het onbekende, onbereikbare, onzichtbare en ondenkbare. Een mens is steeds vertwijfeld als een slinger van de klok: geloof/ongeloof, atheïsme/theïsme, Jeruzalem/Athene. Het onbekende is oneindig, het mysterie is oneindigheid.
Zondag 27 maart
En zo vloeit er als het ware een rode lijn naar de overdenking op 27 maart. Waar is het begin? Waar is het midden? Waar is het einde? God staat aan het begin met de ‘tien woorden’. In de joodse mystiek slechts het eerste woord, nog verder terug: de eerste letter, bijna onhoorbaar, een ademtocht. Mozes moet het afmaken met de ‘tien woorden’. Wij gaan verder als mensen, die Gods handen en voeten zijn op aarde. Is dat vol te houden? Jezus bleef liefhebben tot het einde.
Zondag 3 april
Zichtbaar in het kruis dat op 3 april fysiek aanwezig is naast de liturgietafel. In een rollenspel wordt het evangelie visueel gemaakt. De dramatiek van rivaliteit binnen gezinnen en andere samenlevingsverbanden loopt uit op het zondebokmechanisme en slachtofferschap. Verkeerd gebruik van macht vecht ons aan in ons geloof dat zwakke krachten zullen winnen. Door de eeuwen heen is het geloof in de liefhebbende weg van Jezus sterker gebleken dan de macht van dood en verderf. Het kruis op 3 april wordt met een handeling gekanteld om te zeggen ‘Stop ermee, laten we elkaar niet kruisigen!’
