Categorie: Terugblik

Het thema op deze zondag is ‘Zingen’. Dat komt nogal binnen. Het is een groot gemis bij het niet meer naar de kerk kunnen gaan. En wanneer we dat wel weer kunnen zullen we dat ook niet doen vanwege het risico op de verspreiding van virusdeeltjes. Zingen en muziek roept verbeeldingskracht op. Wat je vaak niet kunt zeggen kun je wel zingen. Het kan een visionaire kracht geven en we kunnen deelgenoten worden in de uiting van emoties, uiteenlopend van uitbundigheid tot inkeer, verstilling. In psalm 65 staat het zo mooi: “De stilte zingt u toe, o Here”. De Bijbel kent naast verhalen het zingen en musiceren in de 150 psalmen, het lied van Mirjam, de lofzang van Maria. Mensen in alle tijden raken met het zingen van individuele belevingen het collectief. Dat is verbindend, tilt op, maakt bewust van kleinheid als mens verbonden met het ‘grote’ dat wij God noemen.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

De YouTube-uitzending op Moederdag (10 mei) ging over de mens als individu en persoon enerzijds en de mens als deel van een groter geheel anderzijds. Hoe kunnen familiebanden vruchtbaar zijn en waar knellen ze? Hoe bevrijden wij onszelf van beperkende verhoudingen met anderen en hoe doorbreken we gangbare patronen in onze omgang en verhoudingen met elkaar. In de bijbel staan veel verhalen over familiaire omgang. Denk aan het verhaal van Abraham en Izaäk, maar ook de evangelieverhalen spreken regelmatig over de verhouding tussen Jezus en zijn moeder, zijn broers en zussen. ‘Zij die de wil van God doen, dat zijn mijn broers en zussen’ zegt Jezus. Daarmee ontdoet hij zich niet van zijn familie, maar doorbreekt hij knellende banden die hem beperken tot waar hij vandaan komt, tot wie hij zou behoren en wat vanuit deze familiaire banden van hem verwacht mag worden.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

In het onlineprogramma van 3 mei stonden we stil bij het thema vrijheid. Hoe vanzelfsprekend is onze vrijheid eigenlijk en is die vanzelfsprekendheid terecht? Wat voor ons gewoon lijkt is voor het grootste deel van de wereldbevolking helemaal niet gewoon. Dat we kunnen zeggen wat we vinden, kunnen gaan en staan waar we willen, kritiek kunnen uiten op regering en beleid, dat we leven in een democratie, dat is een groot goed en we realiseren ons vaak niet hoe makkelijk je dat kwijt kunt raken. De als kind in 1989 uit Polen gevluchte filosofe Alicja Gescinska vindt dan ook dat Westerlingen vrijheid maar al te vaak verwisselen met luiheid en consumentisme, terwijl voor haar vrijheid iets is dat je elke dag moet veroveren. Ook was er aandacht voor de vraag of vrijheid grenzeloos is. Vanuit Bijbelse verhalen als de Uittocht, de terugkeer van de ballingen naar Juda bij de profeet Jesaja, maar ook het Pinksterverhaal in het boek Handelingen, kunnen we concluderen dat vrijheid niet grenzeloos is en zelfs moeilijk, omdat werkelijke vrijheid ook oproept tot verantwoordelijkheid. Mijn vrijheid stopt waar de vrijheid van een ander in het geding komt.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

De afgelopen twee weken stonden in het teken van Pasen en de weg naar Pasen toe. Het zal niet eenvoudig zijn geweest om zelf, thuis, alleen of met meer, het gevoel van deze dagen werkelijk te beleven. Juist op dagen als deze merk je hoe belangrijk het is om deel te zijn van een gemeenschap en met een groep samen te komen en verhalen, liederen en gedachten te delen. Niet dat je het dan altijd met elkaar eens hoeft te zijn, maar de ontmoeting, een vriendelijk gebaar en een teken van herkenning en onderlinge verbondenheid tillen ons dan even op en maken dagen bijzonder.
Digitaal proberen we dit gemis een beetje op te vangen. De uitzendingen van de Ekklesia Breda bieden in elk geval de mogelijkheid om ons even te richten op de drijfveren van ons leven. In de afgelopen uitzendingen konden we luisteren naar een meditatie met pianomuziek uit De zeven laatste woorden van de componist Joseph Haydn. Op Goede Vrijdag werd het lijdensverhaal van Jezus gelezen, niet als een op zichzelf staand feit, maar met perspectief op Pasen. Met Pasen waren er maar liefst twee uitzendingen, sfeervol en inhoudelijk. Pasen als feest van leven dat sterker is dan alles wat doodmaakt.

Zondag 19 april stond het Emmaüsverhaal centraal en we werden voor de keuze gesteld: licht of donker, gerechtigheid en vrede of toch terug naar de gewapende strijd? Een rijk verhaal met veel lagen. Een herkenbaar verhaal omdat het ook de weg van rouw en verdriet verbeeldt. Een weg die ieder mens in het leven moet gaan. Wie gaat dan mee de duisternis in? Welke keuzes maak je op die weg? Waar vind je perspectief? Het verhaal van de Emmaüsgangers is ook een leerweg. Gaan-de-weg wordt geleerd uit Mozes en de profeten, de Joodse bijbel, en gaan de twee leerlingen ‘verstaan’. Dat wordt gevierd in het breken van het brood. Ook dit heeft een dubbele betekenis want in de Rabbijnse traditie staat ‘brood breken’ voor uitleg van de Thora, tegelijk gaf Jezus het teken van broodbreking aan zijn leerlingen (en dus ook aan ons) mee als solidaire verbondenheid met de weg die hij is gegaan en met alle kwetsbare mensen die we ontmoeten.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Het is stil en leeg in de kerk. Evenals in ons stadje, onwezenlijk stil en lege straten. De wereld draait niet meer door, maar is tot stilstand gekomen. Alle kolommen in de kerkbode zouden gevuld kunnen worden met alle vragen, alle zorgen, alle angsten en alle onzekerheden. De kerkbode is er voor het gemeenteleven en hoe ziet dat er uit? Is dat ook stil en leeg? De kerk vult alleen maar met klanken van de klok luiden op drie woensdagavonden. Wij zijn er ’s zondags niet meer om samen te zingen, te bidden en te luisteren naar inspirerende woorden. Wij zitten op die momenten achter onze eigen voordeur. Stilstand? Nee, niet helemaal. Digitaal hebben wij ons kunnen verbinden met de Ekklesia in Breda, waar Franck Ploum ook voorganger is. In videoboodschappen en gemonteerde filmpjes worden vragen opgeroepen en verbinding gezocht met Bijbelverhalen. De uittocht uit Egypte. Egypte staat voor ‘angstland’. Het volk gaat door de angst op weg naar bevrijding. Een verhaal uit Jesaja gaat over het creëren van chaos. Deze antieke verhalen proberen te verklaren, betekenis te geven. In welk angstland verkeren wij? Wat heeft bewerkstelligd dat wij in deze chaos verkeren? Wat betekent het verhaal van Noach en de watervloed? Wij onderkennen een groot spanningsveld tussen een dreiging en zoeken naar redding, tussen duisternis en licht. De crisis stelt ons vragen over omgang met mensen, dieren, met de leefomgeving. Trekken we hier fundamentele lering uit? En intussen, als wij dit zo binnen overpeinzen, breekt buiten de lente door. Midden in deze crisis breken ook mensen door met bemoedigende initiatieven. Op de zondag dat deze kopij wordt geschreven klinkt het verhaal van Mozes. Hij staat voor een dilemma: ‘kan ik het volk wel leiden?’ Hij wil weten door wie hij wordt gestuurd. God maakt zich bekend in abstractie. Geen naam achter wie Mozes zich kan verschuilen. “Ik zal er zijn zoals ik er zijn zal”. God laat zich niet voor een karretje spannen. Mozes weet niet hoe hij dit kan volbrengen maar aanvaardt de boodschap. Het coronavirus kunnen wij niet oplossen, maar we kunnen wel kijken wat wij kunnen doen, hoe klein ook misschien. Het verhaal over Mozes laat zien dat bevrijding het kernbegrip is. Geen mens is te klein om bij te dragen aan het bevrijdingsverhaal.

In deze dienst met Ciska Peters was het thema: “Draagkracht?” met als tegenhanger de draaglast. Want hoe kan het dat de één veel meer last kan dragen, terwijl de ander onder veel minder last al bezwijkt? We mogen stil staan bij hoe te leven, bij alles wat op ons pad komt, welke talenten we hiervoor hebben en hoe we die in kunnen zetten.
Dragen en gedragen worden hebben we allen nodig. We kunnen niet zonder elkaar. Dragen of er zijn voor de ander, onvoorwaardelijk, is de kracht voor beide partijen.
Trouw, verantwoordelijkheid en daadkracht zijn essentieel bij draagkracht. Ieder met zijn/haar eigen talenten. Draagkracht zit ook in de alledaagse momenten, door er te zijn voor de ander.

Deze dienst met Franck Ploum had als thema “De Bergrede”. Jezus geeft onderricht aan de menigte, geen gewone toespraak. Hoe maak je het Koninkrijk zichtbaar en hoe dit te leven? Geeft het toch een concreet programma, een route? Nee: want het is geen utopie en ja: het geeft een route aan, een weg van omkeer. Een ethische route gericht op de menigte. Het betreft niet zomaar een berg, het is Dé Berg van Mozes en de 10 Geboden en van Jezus en de Bergrede. Dit is een bemoediging om jezelf ten goede te veranderen. Jezus wil bevrijden omdat hij de klaagzang hoort en verstaat van de menigte die belast is met onderdrukking. Daarom roept hij op tot solidariteit en eenheid op weg naar bevrijding. Aan het eind van deze dienst deelden wij het teken van “Brood en Wijn” met elkaar in de kring.

We leven in een natuurlijke en een geestelijke wereld. Hoe verhouden die zich tot elkaar? Ogen, die zien en kijken. Wat nemen we waar? Zien we alleen iets tastbaars of misschien ook een uitstraling. Wat stralen we zelf uit? Dat we de weg van liefde en vrede willen gaan? Dan word je gelukkig, aldus Jezus in zijn zaligsprekingen in de bergrede. Heel vaak is het niet de weg van de zogenaamde ‘lieve vrede’ en ‘zoete liefde’. Denk aan de levenstochten van King, Gandhi en Mandela. Ze werden ook als criminelen gezien. Maar zij werden gedreven door wat ieder mens nodig heeft: liefde en vrede. Dit in je zelf verinnerlijken straalt uit naar je medemens. Dan geef je jezelf. Liederen tillen ons wel eens boven ons zelf uit naar een verlangen dat blijft. In “Geef vrede, Heer, geef vrede” zingen we ook over ‘die onze mond leert spreken en onze handen leidt’. Deze intentie uitspreken/-zingen is inspirerend en verbindt onze geestelijke en natuurlijke wereld.

In de dienst van 1 december, de 1e Advent, draaide het vooral om muziek. Na het aansteken van de 1e Adventskaars door Jan-Jaap, volgden diverse cantates (‘Nun komm der Heiden Heiland’ van o.a. Bach en Buxtehude) gespeeld door Pieter Eerland en werden enkele liederen gezongen door Eva ten Have. Een mooie dienst, geleid door Dinie Eerland en afgesloten met een informeel samenzijn met koffie/thee met iets lekkers in het kerkcentrum.