Categorie: Terugblik

In de videoboodschap van 14 juni sprak Franck Ploum over het belang van visioenen. Zonder richting, zonder een vergezicht verwilderen we en verliezen we onszelf in het hier en nu met alles wat daarbij hoort. Na de Tweede Wereldoorlog had een aantal mensen een visioen: nooit meer oorlog op het Europese continent. Met elkaar – ook Nederland – hebben ze de Europese Staal- en Kolenunie opgericht om te voorkomen dat ooit een land nog zoveel toegang tot deze producten zou krijgen dat ze een oorlogsmachine konden bouwen. Dat was het begin van de Europese Unie en 75 jaar vrede! De bijbel grossiert in visioenen en vergezichten: een nieuwe wereld, niet als hiernamaals of na de dood, maar deze wereld nieuw. Opdat de mens tot leven komt en de aarde bewoonbaar wordt. Ook in onze tijd zijn er mensen die ons daarin voorgaan. Denk aan Malala Yousafzai, die strijdt voor toegang tot onderwijs voor alle meisjes en vrouwen wereldwijd. Denk aan Greta Thunberg die met haar klimaatstakingen een wereldwijde beweging op gang heeft gebracht. De bijbel laat weten: geen mens is te klein om aan het visioen mee te werken, iedereen wordt op pad gestuurd, belichaamd met Gods Geest.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Op 7 juni stond de YouTube-uitzending geheel in het teken van racisme. De moord op George Floyd maakt veel los en brengt mensen in beweging ondanks de corona-maatregelen. Franck Ploum ging in op de gelijkheid van mensen op basis van het scheppingsverhaal uit Genesis 1. Het Hebreeuwse woord ‘Adam’ vertalen we vaak als ‘mens’ maar het betekent ‘mensheid’. God schept de mensheid en in die mensheid zit alles: het mannelijke en vrouwelijke (niet man en vrouw!) en onzijdige. Alles wat een mens in zich heeft wordt geschapen en krijgt plek in de ‘adam’. Maar die ‘adam’ draagt ook verantwoordelijkheid met zich mee, dat lezen we in Genesis 2. Verantwoordelijkheid voor de schepping en voor elkaar. Twee indrukwekkende verhalen klonken er van twee Nederlandse vrouwen, Amma uit Ghana en Mariska uit Suriname, die hun ervaring van racisme deelden. Ons werd een spiegel voor gehouden: Witte Nederlanders zijn deel van het probleem, maar – zo zegt Janneke Stegeman – het goede nieuws is dat we dus ook deel van de oplossing zijn.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Met Pinksteren (31 mei) was er volop aandacht voor het waaien van de Geest. Uit alle hoeken en richtingen klonken in de YouTube-uitzending over ‘Veelkleurigheid’ Pinksterwensen en gedachten over geestkracht, in beweging komen en op weg gaan. Er was aandacht voor de eenheid die het pinksterverhaal smeedt te midden van alle verschillen, zonder de diversiteit weg te poetsen. De kerk als bonte verzameling van mensen uit allerlei stromingen was een beeld dat ons aangereikt werd door de abt van de Abdij van Egmond. Ook ritueeldeskundige Marian Geurtsen sprak over die verzameling van mensen en wees ons op de heiligen die ook niet allemaal netjes in de pas liepen: heiligen die onze aandacht vestigen op de liefde tussen mannen, tussen vrouwen, en zelfs een vrouwelijke heilige die haar sekse oversteeg: Wilgefortis. Ze klaagde bij God over een gedwongen huwelijk en kreeg toen van God een baard cadeau! Een boeiende uitzending die in haar veelkleurigheid veel gedachten aan heeft gereikt om zelf met de Geestkracht op weg te gaan.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Tussen Pasen en Pinksteren zijn de leerlingen van Jezus op zoek naar hun identiteit. Jezus is vanaf één moment niet meer fysiek in hun leven, maar in de verwerking betekent dit vele momenten in een veel langere tijd. Met veel herkenbare en herhaalde vragen, daarom kunnen Pasen en Pinksteren niet op één dag vallen. Leerlingen van toen, dat zijn wij als leerlingen van nu. Vragen in ieders leven na ingrijpende gebeurtenissen, zoals het overlijden van een dierbare, baanverlies, ernstige ziekte, echtscheiding, rammelen aan onze fundamenten. Dat vraagt een zoektocht, een leven lang. Op zoek naar identiteit, wie ben ik? Stil staan bij mijn identiteit in het licht van de Bijbelse verhalen. De feesten van Pasen, Hemelvaart en Pinksteren zijn met opzet met een tijd er tussen. Alle aspecten hebben aandacht nodig, tijd om in te dalen, tijd om te kunnen geven, tijd om te kunnen ontvangen. Wat wil ik een rol laten spelen in mijn leven? Voor mijn keuzes, mijn handelen, mijn doen en laten. De uitnodiging is opnieuw op zoek te gaan, het zijn vragen van mensen in elke tijd.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Een luxe om terug te blikken op de Hemelvaartsdag. Onder normale omstandigheden zouden we geen dienst hebben. Al generaties lang kennen we deze dag als één om er op uit te trekken. Genieten van de mooie voorjaarsnatuur. En eigenlijk past dat goed bij het religieuze karakter van de Hemelvaartsdag. Het is bij uitstek een dag waarop hemel en aarde met elkaar zijn verbonden. Onlosmakelijk. Jesaja 65 vertelt een prachtig visioen over de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. Het waar maken van de hemel op aarde, aanwijsbaar, aanraakbaar. Een appèl op bewustwording dat we uit ‘alles’ kunnen opstaan, uit negativisme, uit cynisme. Waar mensen op weg gaan van gerechtigheid en vrede worden hemel èn aarde hemel òp aarde.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Het thema op deze zondag is ‘Zingen’. Dat komt nogal binnen. Het is een groot gemis bij het niet meer naar de kerk kunnen gaan. En wanneer we dat wel weer kunnen zullen we dat ook niet doen vanwege het risico op de verspreiding van virusdeeltjes. Zingen en muziek roept verbeeldingskracht op. Wat je vaak niet kunt zeggen kun je wel zingen. Het kan een visionaire kracht geven en we kunnen deelgenoten worden in de uiting van emoties, uiteenlopend van uitbundigheid tot inkeer, verstilling. In psalm 65 staat het zo mooi: “De stilte zingt u toe, o Here”. De Bijbel kent naast verhalen het zingen en musiceren in de 150 psalmen, het lied van Mirjam, de lofzang van Maria. Mensen in alle tijden raken met het zingen van individuele belevingen het collectief. Dat is verbindend, tilt op, maakt bewust van kleinheid als mens verbonden met het ‘grote’ dat wij God noemen.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

De YouTube-uitzending op Moederdag (10 mei) ging over de mens als individu en persoon enerzijds en de mens als deel van een groter geheel anderzijds. Hoe kunnen familiebanden vruchtbaar zijn en waar knellen ze? Hoe bevrijden wij onszelf van beperkende verhoudingen met anderen en hoe doorbreken we gangbare patronen in onze omgang en verhoudingen met elkaar. In de bijbel staan veel verhalen over familiaire omgang. Denk aan het verhaal van Abraham en Izaäk, maar ook de evangelieverhalen spreken regelmatig over de verhouding tussen Jezus en zijn moeder, zijn broers en zussen. ‘Zij die de wil van God doen, dat zijn mijn broers en zussen’ zegt Jezus. Daarmee ontdoet hij zich niet van zijn familie, maar doorbreekt hij knellende banden die hem beperken tot waar hij vandaan komt, tot wie hij zou behoren en wat vanuit deze familiaire banden van hem verwacht mag worden.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

In het onlineprogramma van 3 mei stonden we stil bij het thema vrijheid. Hoe vanzelfsprekend is onze vrijheid eigenlijk en is die vanzelfsprekendheid terecht? Wat voor ons gewoon lijkt is voor het grootste deel van de wereldbevolking helemaal niet gewoon. Dat we kunnen zeggen wat we vinden, kunnen gaan en staan waar we willen, kritiek kunnen uiten op regering en beleid, dat we leven in een democratie, dat is een groot goed en we realiseren ons vaak niet hoe makkelijk je dat kwijt kunt raken. De als kind in 1989 uit Polen gevluchte filosofe Alicja Gescinska vindt dan ook dat Westerlingen vrijheid maar al te vaak verwisselen met luiheid en consumentisme, terwijl voor haar vrijheid iets is dat je elke dag moet veroveren. Ook was er aandacht voor de vraag of vrijheid grenzeloos is. Vanuit Bijbelse verhalen als de Uittocht, de terugkeer van de ballingen naar Juda bij de profeet Jesaja, maar ook het Pinksterverhaal in het boek Handelingen, kunnen we concluderen dat vrijheid niet grenzeloos is en zelfs moeilijk, omdat werkelijke vrijheid ook oproept tot verantwoordelijkheid. Mijn vrijheid stopt waar de vrijheid van een ander in het geding komt.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

De afgelopen twee weken stonden in het teken van Pasen en de weg naar Pasen toe. Het zal niet eenvoudig zijn geweest om zelf, thuis, alleen of met meer, het gevoel van deze dagen werkelijk te beleven. Juist op dagen als deze merk je hoe belangrijk het is om deel te zijn van een gemeenschap en met een groep samen te komen en verhalen, liederen en gedachten te delen. Niet dat je het dan altijd met elkaar eens hoeft te zijn, maar de ontmoeting, een vriendelijk gebaar en een teken van herkenning en onderlinge verbondenheid tillen ons dan even op en maken dagen bijzonder.
Digitaal proberen we dit gemis een beetje op te vangen. De uitzendingen van de Ekklesia Breda bieden in elk geval de mogelijkheid om ons even te richten op de drijfveren van ons leven. In de afgelopen uitzendingen konden we luisteren naar een meditatie met pianomuziek uit De zeven laatste woorden van de componist Joseph Haydn. Op Goede Vrijdag werd het lijdensverhaal van Jezus gelezen, niet als een op zichzelf staand feit, maar met perspectief op Pasen. Met Pasen waren er maar liefst twee uitzendingen, sfeervol en inhoudelijk. Pasen als feest van leven dat sterker is dan alles wat doodmaakt.

Zondag 19 april stond het Emmaüsverhaal centraal en we werden voor de keuze gesteld: licht of donker, gerechtigheid en vrede of toch terug naar de gewapende strijd? Een rijk verhaal met veel lagen. Een herkenbaar verhaal omdat het ook de weg van rouw en verdriet verbeeldt. Een weg die ieder mens in het leven moet gaan. Wie gaat dan mee de duisternis in? Welke keuzes maak je op die weg? Waar vind je perspectief? Het verhaal van de Emmaüsgangers is ook een leerweg. Gaan-de-weg wordt geleerd uit Mozes en de profeten, de Joodse bijbel, en gaan de twee leerlingen ‘verstaan’. Dat wordt gevierd in het breken van het brood. Ook dit heeft een dubbele betekenis want in de Rabbijnse traditie staat ‘brood breken’ voor uitleg van de Thora, tegelijk gaf Jezus het teken van broodbreking aan zijn leerlingen (en dus ook aan ons) mee als solidaire verbondenheid met de weg die hij is gegaan en met alle kwetsbare mensen die we ontmoeten.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.