Zondag 19 juli 2020

Op deze zondag starten de zomerboodschappen over het “Onze Vader”. Vandaag gaat het over ‘Die in de hemel is’. Hemel en aarde zijn zo met elkaar verbonden dat we kunnen zeggen: de hemel zit verborgen in de aarde. ‘Boven’ verlicht, verwarmt en bevrucht ‘beneden’. En dan kan er een ethisch kompas groeien van hopen en verlangen. Van afdalen van hoge tronen en aanraakbaar zijn. Van opstaan uit alles van de tegenstemmen, die gedachten tot zwijgen brengen zoals bijvoorbeeld ‘Afrika is ver weg’. Het bijbelse verhaal wil ons vertellen dat het nieuwe er al is, maar het moet wel opgedolven worden.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Zondag 12 juli 2020

Het thema is de ‘Psalmen’. Vaak zijn de psalmen indringende gebeden. Vol met klagen, maar ook dank en lofzang. Met ruim baan voor verwensingen, vervloekingen en aanklagen van God. De Psalmdichters is niets menselijks vreemd, recht uit hun hart zijn hun vragen. Het zijn ook onze vragen. Wij komen voor in het collectief, zoals in een goed boek of een goede film: dit gaat over mij. Wij worden als individu opgeroepen tot een groter geheel. Treffend in dit verband is de uitspraak van Abel Herzberg: “In de oorlog is één jood vermoord en dat is 6.000.000 keer herhaald”. De bijbel vraagt ons ‘waar ben jij’? God als stem van ons geweten. Zo kunnen wij de psalmen zingen als levensliederen.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Zondag 5 juli

‘Welkom!?’ was het thema van 5 juli. Dit thema sloot aan bij het feit dat de Ekklesia Breda weer gestart is met vieringen. Maar het woord was wel voorzien van een vraagteken: want voelen we ons altijd overal welkom? En heten wij anderen altijd even welkom? Of liggen er vaak ook hobbels en drempels? Aan de hand van vier bijbelfragmenten uit Lukas, waarin Jezus wel en niet welkom was, werd het thema verder uitgewerkt. De woorden van Jezus vielen niet bij iedereen in goede aarde. De evangelieverhalen staan vol met conflicten, twistgesprekken en verwensingen. Hij was een teken van tegenspraak. Zeker niet alle conflicten gaan over Jezus zelf. Een groot deel er van is een weerspiegeling van de tijdgeest die er heerste in de periode dat de schrijvers hun verhaal over Jezus gingen verwoorden. Het beeld dat geschetst wordt is dat Jezus in tegenstelling tot andere messiaanse beweging altijd koos voor het pad van geweldloosheid en liefde. Wonderlijk genoeg was het juist dit pad dat hem tot teken van tegenspraak maakte en dat hem conflicten opleverde. Op veel plaatsen was hij niet meer welkom. Op heel wat plaatsen voelde hij zich niet meer welkom. En dat waren lang niet altijd de gebieden waar Romeinen of Romeinse overheid huisden. In de evangelieverhalen heeft Jezus het juist altijd met zijn eigen mensen, met de joodse overheden aan de stok. De bekende profeet die niet welkom is in eigen kring. Jezus wordt vaak geloofd om zijn mooie woorden, maar mensen zijn er niet van gediend om een spiegel voor gehouden te krijgen. Dat Jezus het op zichzelf betrekt moet hij weten, maar het gaat niet over ons, lijken ze te zeggen. Dat wil Jezus doorbreken: Het welkom jaar van God moeten we VANDAAG in de praktijk brengen. Welkom en welkom heten is een wederkerig proces van ontmoeting, openheid en de wil tot veranderen. Hopelijk steeds meer in de richting van dat ‘welkom jaar van God’. Dat in ieder van ons een toekomst wil beginnen van eerlijke verdeling, van einde oorlog en opvang van vluchtelingen, van het oplossen van langlopende conflicten tussen families, gezinnen, maar ook – waar we kunnen – tussen volken en groepen. Welkom, we zijn uitgenodigd om aan de slag te gaan.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Zondag 28 juni

In de videoboodschap van 28 juni stond het oude begrip ‘genade’ centraal. Het is voor veel christenen een beladen woord en zeker in de vrijzinnigheid ligt het niet voor op de tong. Interessant is dat dit woord in het bijbelse verhaal een centrale rol speelt wanneer het gaat over de eigenschappen van God. Het is een genadige God, een God zonder vergelding. Dat is iets nieuws! Als er zoveel nadruk op ligt in de verhalen, dan moet het wel een gedachte zijn die staat tegenover andere ideeën over wie of wat een god is. Farao was god, de Romeinse keizer waande zich god, en dan was er nog een hemel vol goden die als marionetten de mens naar hun pijpen lieten dansen en mensen wegvaagden als waren zij niets, voor alles was er een god, maar er was er geen die voor en met mensen was. Goden boezemden angst in met hun nukken en verwoestende kracht, logisch in een tijd dat weinig tot niets te verklaren en dus te voorkomen of overwinnen was. En dan is er ineens die God van het bijbelse verhaal: barmhartig en genadig. Alsof er een besef is doorgedrongen: als er een god bestaat dan is het een god, die met en voor ons is, die ons helpt, die bij ons blijft als het moeilijk wordt, die ons stuurt en vormt, ons ‘draagt op adelaarsvleugels’ (Deuteronomium). Die dus als het ware geeft, ook als je het niet verdient, die weliswaar bovenliggende partij is, aan de winnende hand, maar toch niet de doodssteek uitdeelt.

Voor Paulus en Johannes is dat woord genade verbonden met leven en met geestkracht. Het is een geestkrachtig en daarmee leven-gevend woord dat gesproken moet worden, dat gedaan moet worden. Deze wereld kent ongenadige systemen van uitsluiting en uitbuiting, van keiharde zaken en geld is god. Die wereldgeest moet niet de onze zijn, dat zijn de alles eisende goden van weleer en vandaag. Tegenover die wereld moet een andere geluid onderricht worden, een woord vol geestesadem, een woord dat leven geeft, een genadig woord.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Zondag 21 juni

‘Ik was vreemdeling…’ was het thema van 21 juni. Vreemdelingschap speelt een belangrijke rol in de bijbel. De verhalen krijgen vorm in een samenleving die voor het grootste deel nog ruraal en nomadisch is en waarin mensen rondtrekken en zoeken naar vruchtbaar land voor henzelf en hun vee. Velen zijn overal waar ze komen vreemdeling. Daarnaast speelt de indringende ervaring van het volk in Egypte mee. Een land waar ze als vreemde, als slaaf hebben geleefd en uit weg zijn getrokken. ‘Heb lief de vreemdeling, zelf was je vreemde in het land Egypte’. Deze oproep tot liefhebben vraagt van ons niet ‘liefde’ zoals wij dat verstaan, maar zo lezen we in Deuteromium: heb hen lief, geef hen brood en kleding! Er klonken ook vier bijdragen vanuit de poëzie. Gedichten van Gerrit Achterberg en Anne Vegter over vreemdeling zijn, beiden met een toelichting. Een gedicht van Stef Bos over het van twee kanten komen om elkaar te kunnen ontmoeten. Ook klonk de ‘Jihad van liefde’ van Mohamed El Bachiri, die zijn vrouw verloor bij de aanslagen in het Brusselse Molenbeek in 2016. Ontmoeting, openstaan, ontvankelijk zijn voor de mens die ik zelf had kunnen zijn, of in de woorden van Levinas: ‘De vreemde ander die mij aankijkt en vraagt: doe mij geen kwaad’.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Zondag 14 juni

In de videoboodschap van 14 juni sprak Franck Ploum over het belang van visioenen. Zonder richting, zonder een vergezicht verwilderen we en verliezen we onszelf in het hier en nu met alles wat daarbij hoort. Na de Tweede Wereldoorlog had een aantal mensen een visioen: nooit meer oorlog op het Europese continent. Met elkaar – ook Nederland – hebben ze de Europese Staal- en Kolenunie opgericht om te voorkomen dat ooit een land nog zoveel toegang tot deze producten zou krijgen dat ze een oorlogsmachine konden bouwen. Dat was het begin van de Europese Unie en 75 jaar vrede! De bijbel grossiert in visioenen en vergezichten: een nieuwe wereld, niet als hiernamaals of na de dood, maar deze wereld nieuw. Opdat de mens tot leven komt en de aarde bewoonbaar wordt. Ook in onze tijd zijn er mensen die ons daarin voorgaan. Denk aan Malala Yousafzai, die strijdt voor toegang tot onderwijs voor alle meisjes en vrouwen wereldwijd. Denk aan Greta Thunberg die met haar klimaatstakingen een wereldwijde beweging op gang heeft gebracht. De bijbel laat weten: geen mens is te klein om aan het visioen mee te werken, iedereen wordt op pad gestuurd, belichaamd met Gods Geest.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Zondag 7 juni

Op 7 juni stond de YouTube-uitzending geheel in het teken van racisme. De moord op George Floyd maakt veel los en brengt mensen in beweging ondanks de corona-maatregelen. Franck Ploum ging in op de gelijkheid van mensen op basis van het scheppingsverhaal uit Genesis 1. Het Hebreeuwse woord ‘Adam’ vertalen we vaak als ‘mens’ maar het betekent ‘mensheid’. God schept de mensheid en in die mensheid zit alles: het mannelijke en vrouwelijke (niet man en vrouw!) en onzijdige. Alles wat een mens in zich heeft wordt geschapen en krijgt plek in de ‘adam’. Maar die ‘adam’ draagt ook verantwoordelijkheid met zich mee, dat lezen we in Genesis 2. Verantwoordelijkheid voor de schepping en voor elkaar. Twee indrukwekkende verhalen klonken er van twee Nederlandse vrouwen, Amma uit Ghana en Mariska uit Suriname, die hun ervaring van racisme deelden. Ons werd een spiegel voor gehouden: Witte Nederlanders zijn deel van het probleem, maar – zo zegt Janneke Stegeman – het goede nieuws is dat we dus ook deel van de oplossing zijn.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Pinksteren 31 mei

Met Pinksteren (31 mei) was er volop aandacht voor het waaien van de Geest. Uit alle hoeken en richtingen klonken in de YouTube-uitzending over ‘Veelkleurigheid’ Pinksterwensen en gedachten over geestkracht, in beweging komen en op weg gaan. Er was aandacht voor de eenheid die het pinksterverhaal smeedt te midden van alle verschillen, zonder de diversiteit weg te poetsen. De kerk als bonte verzameling van mensen uit allerlei stromingen was een beeld dat ons aangereikt werd door de abt van de Abdij van Egmond. Ook ritueeldeskundige Marian Geurtsen sprak over die verzameling van mensen en wees ons op de heiligen die ook niet allemaal netjes in de pas liepen: heiligen die onze aandacht vestigen op de liefde tussen mannen, tussen vrouwen, en zelfs een vrouwelijke heilige die haar sekse oversteeg: Wilgefortis. Ze klaagde bij God over een gedwongen huwelijk en kreeg toen van God een baard cadeau! Een boeiende uitzending die in haar veelkleurigheid veel gedachten aan heeft gereikt om zelf met de Geestkracht op weg te gaan.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Zondag 24 mei

Tussen Pasen en Pinksteren zijn de leerlingen van Jezus op zoek naar hun identiteit. Jezus is vanaf één moment niet meer fysiek in hun leven, maar in de verwerking betekent dit vele momenten in een veel langere tijd. Met veel herkenbare en herhaalde vragen, daarom kunnen Pasen en Pinksteren niet op één dag vallen. Leerlingen van toen, dat zijn wij als leerlingen van nu. Vragen in ieders leven na ingrijpende gebeurtenissen, zoals het overlijden van een dierbare, baanverlies, ernstige ziekte, echtscheiding, rammelen aan onze fundamenten. Dat vraagt een zoektocht, een leven lang. Op zoek naar identiteit, wie ben ik? Stil staan bij mijn identiteit in het licht van de Bijbelse verhalen. De feesten van Pasen, Hemelvaart en Pinksteren zijn met opzet met een tijd er tussen. Alle aspecten hebben aandacht nodig, tijd om in te dalen, tijd om te kunnen geven, tijd om te kunnen ontvangen. Wat wil ik een rol laten spelen in mijn leven? Voor mijn keuzes, mijn handelen, mijn doen en laten. De uitnodiging is opnieuw op zoek te gaan, het zijn vragen van mensen in elke tijd.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.

Hemelvaart 21 mei 2020

Een luxe om terug te blikken op de Hemelvaartsdag. Onder normale omstandigheden zouden we geen dienst hebben. Al generaties lang kennen we deze dag als één om er op uit te trekken. Genieten van de mooie voorjaarsnatuur. En eigenlijk past dat goed bij het religieuze karakter van de Hemelvaartsdag. Het is bij uitstek een dag waarop hemel en aarde met elkaar zijn verbonden. Onlosmakelijk. Jesaja 65 vertelt een prachtig visioen over de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. Het waar maken van de hemel op aarde, aanwijsbaar, aanraakbaar. Een appèl op bewustwording dat we uit ‘alles’ kunnen opstaan, uit negativisme, uit cynisme. Waar mensen op weg gaan van gerechtigheid en vrede worden hemel èn aarde hemel òp aarde.

Alle uitzendingen zijn nog steeds terug te kijken en blijven beschikbaar op YouTube – Ekklesia Breda.